YENİ TÜRK HARFLERİNİN KABULÜ (1 Kasım 1928)

1 Kasım 1928'de, Arap harfleri yerine Latin esasından alınan harfler, Türk dilinin özelliklerini belirten işaretlere de yer vererek, Türk harfleri adı ile 1353 sayılı Kanunla kabul edilmiştir.

Harf İnkılabı, yazı dilinde kullanılan Arap harflerinin yerine Türk harflerinin alınmasını ifade eder.

Arap harflerinin Türkler tarafından kullanılması, İslamiyet'in kabulünden sonra başlamış, ancak bu harfler, Türk diline hiçbir zaman uymamıştır.

Harf İnkılabının ilk mutlu müjdesini büyük Atatürk, 9 Ağustos 1928 gecesi İstanbul'da Sarayburnu Parkı'nda düzenlenmiş bir şenlik sırasında, halka duyurmuştur:

"Arkadaşlar,

Bizim düzenli ve zengin dilimiz, yeni Türk harfleri ile kendini gösterecektir. Asırlardan beri kafalarımızı demir çerçeve içinde bulundurarak, anlaşılmayan ve anlayamadığımız işaretlerden kendimizi kurtarmak, bunu anlamak zorundasınız. Anladığınızın sonucu olan eserlere yakın bir zamanda bütün dünya şahit olacaktır. Buna kesinlikle eminim.

Çok işler yapılmıştır, ancak bugün yapmaya zorunlu olduğumuz çok gerekli bir iş daha vardır: Yeni Türk harfleri çabuk öğrenilmelidir. Vatandaşa, kadına, erkeğe, hamala, sandalcıya öğretiniz. Buna vatanseverlik ve milliyetseverlik görevi biliniz."

1 Kasım 1928'de, TBMM'de açış konuşmasını yapan Atatürk, yeni alfabe hakkındaki görüşlerini şöyle açıklıyordu:

"Her vasıtadan evvel büyük Türk milletine onun bütün emeklerini kısır yapan çorak yol haricinde kolay bir okuma yazma anahtarı vermek lazımdır. Büyük Türk Milleti cehaletten az emekle kısa yoldan ancak kendi güzel asil diline kolay uyan böyle bir vasıta ile sıyrılabilir. Bu okuma yazma anahtarı ancak Latin esasından alınan Türk alfabesidir. Basit bir tecrübe Latin esasından Türk harflerinin, Türk diline ne kadar uygun olduğunu şehirde ve köyde yaşı ilerlemiş Türk evlatlarının ne kadar kolay okuyup yazdıklarını güneş gibi meydana çıkarmıştır.

Büyük Millet Meclisinin kararıyla Türk harflerinin katiyet ve kanuniyet kazanması bu memleketin yükselme mücadelesinde başlı başına bir geçit olacaktır".

Yeni Türk harfleri, aynı gün 1 Kasım 1928'de 1353 sayılı kanunla Türkiye Büyük Millet Meclisinde oy birliği ile kabul edilmiştir.