SALTANATIN KALDIRILMASI (1 Kasım 1922)

Mudanya Mütarekesinden sonra barış konferansı için hazırlıklar başlayınca, Osmanlı Hükümeti, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti yanında konferansa katılmak arzusunda olduğunu bildirdi. İtilâf Devletlerinin, hala İstanbul'da bir hükümet tanımak ve onu da Türkiye ile birlikte konferansa çağırmak istemeleri ve bu hükümetin de delegeleri beraberce seçmek için, Büyük Millet Meclisine başvurmaya yeltenmesi, Mustafa Kemal Paşa'yı harekete geçirdi.

      Türk Milletinin üç buçuk yıl süren ağır fedakarlıklarla sağladığı zafere ortak çıkmaya çalışan bir hükümet ve onun hıyaneti tescil edilmiş padişahı hakkında, milletçe verilen karar çoktan belirmişti.

      Gerek Mustafa Kemal Paşa'nın 24 Nisan 1920 tarihli önergesinde ve gerekse, 20 Ocak 1921 tarihli Anayasa'da egemenlik milletin malı olarak ilan edilmişti. Kayıtsız şartsız millete ait olan egemenlik, sultan halifeye bırakılamazdı.

      Karma Komisyonda hazırlanan kanun tasarısı hemen kabul edilmiş ve ivedilikle Umumi Heyette (Genel Kurulda) görüşülerek 1 Kasım 1922'de kanunlaşmıştır. Böylece milli egemenliği ebedileştiren ve milletin kendi hakkının ifadesi olan bu Kanunla, hilâfet ve saltanat birbirinden ayrılmış saltanat kaldırılmış ve Türk İnkılâbı da en önemli bir gelişmesini sağlamıştır.

      Saltanatın kaldırılması üzerine, 17 Kasım 1922'de Vahdettin İngiltere himayesine sığınarak Malta'ya kaçmıştır.